Jak zapewne doskonale wiecie, codzienna praca menedżera wiąże się z wypełnianiem różnorodnych ról. Dzisiaj więc, podrzucam Wam trochę teorii i przybliżam badania kanadyjskiego profesora Henry’ego Mintzberg’a, dotyczące ról menedżerskich Na nich opiera się wiele publikacji, więc warto wiedzieć “co w trawie piszczy”. 😉
Jeżeli chcecie dowiedzieć się więcej o żyjącej ikonie współczesnego zarządzania i jego pracach, odwiedźcie jego stronę. Link tutaj.
Role menedżerskie
Wyniki swoich badań Henry Mintzberg opublikował w 1973 roku w książce „The nature of Managerial Work”.
Wykazał tam, że rola menedżera nie polega tylko na organizowaniu, koordynowaniu, planowaniu i kontroli.
Tak więc, H. Mintzberg wyróżnił 10 ról menedżerskich, które umieścił w trzech podstawowych kategoriach: interpersonalnej, informacyjnej i decyzyjnej.
Kategoria interpersonalna
W tej kategorii wyróżnił trzy role interpersonalne (wszystkie przewidują kontakty z ludźmi): reprezentant, lider (przywódca), łącznik.
Rola reprezentanta dotyczy na ogół działań bardziej ceremonialnych i symbolicznych, niż merytorycznych – menedżer występuje tu jako postać reprezentująca firmę „na zewnątrz”. Rola przywódcy to przede wszystkim angażowanie, szkolenie i motywowanie pracowników. Do roli łącznika najczęściej zalicza się koordynowanie lub inicjowanie więzi międzyludzkich, międzygrupowych lub międzyorganizacyjnych.
Z opisanych powyżej ról interpersonalnych wynikają trzy role informacyjne (wymagające przetwarzania informacji).
Kategoria informacyjna
Do ról informacyjnych zaliczamy: obserwatora, propagatora (rozdzielającyego informacje) oraz rzecznika.
Rola obserwatora polega na poszukiwaniu informacji związanych z funkcjonowaniem firmy. Menedżer w roli propagatora (informatora) dostarcza informacji członkom organizacji (opracowuje i wysyła raporty, periodyki, listy). Zaś jako rzecznik przedsiębiorstwa prezentuje określone zagadnienia i problemy przed osobami z zewnątrz.
Role informacyjne zazwyczaj prowadzą do ról decyzyjnych, gdyż informacje uzyskane w toku wykonywania przez menedżera ról informacyjnych mają istotny wpływ na podejmowane decyzje.
Kategoria decyzyjna
Role decyzyjne to: przedsiębiorca, dysponent zasobów, przeciwdziałający zakłóceniom, negocjator.
W roli przedsiębiorcy menedżer to dobrowolny inicjator zmian, opracowujący np. nowe pomysły. Jako dysponent zasobów rozprowadza zasoby deficytowe i ustala priorytety (uczestniczy w opracowywaniu budżetu, podejmuje decyzje o wymianie lub alokacji zasobów, itd.). Rola przeciwdziałającego zakłóceniom jest wywoływana nie przez samego menedżera, lecz przez jednostkę lub grupę i opiera się głównie na rozwiązywaniu konfliktów. Ostatnią z prezentowanych ról jest negocjator. Jako negocjator menedżer reprezentuje organizację w negocjacjach indywidualnych i grupowych.
*****
Nie martwcie się. Wykonywanie przedstawionych powyżej ról nie jest jedynym wyznacznikiem, pozwalającym być skutecznym menedżerem. Oczywiście, wiedza merytoryczna i doświadczenie praktyczne są bardzo istotne, jednak nie stanowią jedynych kryteriów kwalifikujących daną osobę do piastowania funkcji menedżera. Ważne kryterium stanowią także jej cechy osobowościowe, bo z motywowaniem pracowników nie mają tylko problemów menedżerowie, którym udaje się wywołać entuzjazm pracowników do działania. Nie posługują się w tym, ani przymusem, ani przemocą – są przywódcami. Ale o przywództwie opowiem Wam następnym razem. 🙂
Jeśli spodobał Ci się ten tekst podziel się z innymi. 🙂
Czy kazdy manager powinien pełnić wszystkie te role?
Tak, powinien pełnić każdą z ról. Oczywiście, w zależności od pozycji w organizacji – czy jest odpowiedzialny tylko za mały dział czy zespół, czy na stanowisku prezesa odpowiada za całą firmę – ilość czasu poświęcanego danej roli i jej wymiar będzie różny.